door Belinda Noorland | 19, feb, 2020 | Blog
Omdenken
Vorige week op De Dag van het Zelfvertrouwen (ja, die bestaat echt!) zag ik op LinkedIn een post van Omdenken met de tekst:
Om te kunnen zeggen dat je af en toe onzeker bent, heb je zelfvertrouwen nodig.
Omdenken is een manier van denken en doen volgens grondlegger Berthold Gunster. Je denkt het probleem om, en onderzoekt wat je ermee zou kunnen zodat er nieuwe mogelijkheden ontstaan.
Beter worden
Na het zien van deze ‘omdenker’ vroeg ik me af hoe ongemakkelijk het onderwerp zelfvertrouwen is. Thuis hebben wij het regelmatig over zelfvertrouwen. Maar toen ik jaren geleden besloot om er een boek over te schrijven, schaamde ik me om daarover te vertellen. En nog veel langer geleden schaamde ik me toen ik voor het eerst een zelfhulpboek las. Totdat iemand tegen me zei: “Je hoeft niet ziek te zijn, om beter te worden”. Dat was een mooie omdenker en dat zinnetje zorgde ervoor dat ik daarna nog stapels andere zelfhulpboeken las.
Angst voor afwijzing
Schaamte heeft te maken met angst voor afwijzing. Op zich is schaamte een logische emotie: het zorgt ervoor dat je je op een bepaalde manier gedraagt zodat je niet buiten de groep valt. Want ‘we are wired for connection’ zoals schaamteonderzoeker Brené Brown zegt. Verbinding zorgt voor veiligheid en we worden er gelukkig van.
Zo gek was ik niet
Mijn schaamte over het schrijven van een boek over zelfvertrouwen verdween geleidelijk toen ik de research deed. Er bleek namelijk veel wetenschappelijk onderzoek te zijn gedaan naar zelfvertrouwen. Dat deed me beseffen dat er nog veel meer mensen nieuwsgierig waren naar dit onderwerp. Zo gek was ik dus niet.
Drie voordelen van zelfvertrouwen
Ik leerde dat zelfvertrouwen een belangrijke basis is van een gelukkig leven. Het is eigenlijk gek dat we ons schamen als we daar meer over willen weten. Een van de onderzoeken die ik tegenkwam liet dit zien:
Mensen die zichzelf positiever beoordelen (o.a. hoger scoren op zelfvertrouwen en zelf-effectiviteit) verdienen 25 jaar later meer geld, hebben een betere gezondheid en zijn gelukkiger dan mensen die zichzelf minder positief beoordelen. Dat is nogal wat. Je zou bijna wensen dat alle kinderen op de middelbare school een cursus zelfvertrouwen krijgen aangeboden.
Toen ik eenmaal de schaamte voorbij was en zonder blikken of blozen kon vertellen dat ik een boek schreef over zelfvertrouwen, ontstonden er daarna altijd mooie gesprekken.
Hoe is dat voor jou?
Ik ben nieuwsgierig naar jouw ervaring met zelfvertrouwen. Lees je weleens een zelfhulpboek? Praat je makkelijk over zelfvertrouwen of is het een ongemakkelijk onderwerp? Als je liever een anonieme reactie wilt achterlaten in de comments, be my quest. Het mailadres wordt niet getoond, dus als je een andere naam opgeeft ben je helemaal anoniem. Dankjewel!
Bron:
How the rich (and happy) get richer (and happier): relationship of core self-evaluations to trajectories in attaining work success. Gepubliceerd in Journal of Applied Psychology, Jul;93(4):849-63, 2008 door Timothy Judge en Charlice Hurst
door Belinda Noorland | 12, feb, 2020 | Blog
Het glazen plafond
Het onderwerp is regelmatig in het nieuws: vrouwen en het glazen plafond. Onlangs nog toen het over het vrouwenquotum voor de top van het bedrijfsleven ging. Hoewel de loonkloof tussen mannen en vrouwen wel afneemt, verdienen vrouwen nog steeds minder salaris in dezelfde functie. Vrouwen hebben in de afgelopen dertig jaar, wereldwijd, meer diploma’s behaald dan mannen, maar vinden ondanks dat minder snel een baan.
Er worden diverse redenen genoemd. Er wordt gezegd dat vrouwen:
- Slecht voor zichzelf onderhandelen
- Hun talenten onderschatten
- Conflicten en risico’s uit de weg gaan
- Te weinig presentaties doen en zich zo minder laten zien en horen
- Last hebben van de ‘need-to-please’ disease
- Flexibeler werk nodig hebben om werk en het moederschap te kunnen combineren
Plafond bestaat nog steeds
Volgens sommige wetenschappers bestaat het glazen plafond nog steeds en ‘moeten vrouwen bewijzen dat ze net zoveel kunnen als mannen’. Slechts af en toe lees je dat vrouwen minder zelfvertrouwen hebben. Ik denk zelf dat dit de belangrijkste reden is voor het feit dat relatief weinig vrouwen de top bereiken. Daarbij baseer ik me op een onderzoek uit 2002.
Mannen meer zelfvertrouwen dan vrouwen
Dit onderzoek laat namelijk duidelijk zien dat er een groot verschil is tussen het zelfvertrouwen van mannen en vrouwen. Het is een weergave van 326.641 mensen in de leeftijd van 9 tot 90 jaar. Het niveau van zelfvertrouwen van mannen is de bovenste rode lijn met driehoekjes. Het niveau van vrouwen is de onderste, blauwe lijn. De linker as geeft het niveau van zelfvertrouwen aan. De onderste as laat verschillende leeftijd clusters zien.
Oplossing
We kunnen de kloof dichten als het zelfvertrouwen van vrouwen toeneemt. Anekdotisch bewijs ontving ik laatst van een lezer van mijn blog. Ze schreef: ‘Het lezen van je blogs helpt mij echt. Ik ben vorige week een gesprek aangegaan met de directeur en heb aangegeven wat me dwars zat en ook dat ik het waard ben om een flinke salarisverhoging te krijgen. Om een lang verhaal kort te maken: vandaag te horen gekregen dat de salarisverhoging doorgaat en dat mijn functie anders gaat worden, leuker.’
Tips om zelf aan de slag te gaan
Geweldig nieuws natuurlijk. Het is belangrijk dat we ons meer bewust zijn van het verschil in zelfvertrouwen tussen mannen en vrouwen. Als dat gemeengoed is, komt er vast meer aandacht voor programma’s die jonge vrouwen helpen meer zelfvertrouwen te ontwikkelen. Dat is mooi, maar daar hoeven we natuurlijk niet op te wachten. Daarom tot slot een paar tips waar je zelf mee aan de slag kan om je zelfvertrouwen te vergroten:
- Ontwikkel je talenten en doe tests om ze te achterhalen
- Weet hoe je makkelijk ontspant en doe dat met veel regelmaat
- Maak een plan om je carrièrewensen helder te krijgen (begin with the end in mind)
- Vraag aan goede vrienden of fijne collega’s wat zij jouw belangrijkste skills vinden
- Ga naar Toastmasters als je met meer zelfvertrouwen wil leren presenteren
- Lees blogs hoe je makkelijker uit je comfortzone komt
- Bedenk een mooie affirmatie of zoek er een op zoals screw it, let’s do it!
Aan de slag ermee en vaarwel glazen plafond!
P.S. Mannen hebben er ook baat bij als vrouwen meer zelfvertrouwen ontwikkelen. Het maakt relaties gelijkwaardiger en eerlijker. Bovenstaande tips zijn trouwens genderneutraal.
De afbeelding is gemaakt door Josh Shaw
door Belinda Noorland | 05, feb, 2020 | Blog, workshops
Een hart met een streep erdoorheen
In het eerste boek dat ik las over zelfvertrouwen stond een afbeelding van het Chinese en Japanse teken voor moeten. Het is een hart met een streep er dwars doorheen. Want, is de gedachte, als je iets moet, zet je een streep door je hart. Dit blog gaat daarom over nee zeggen zonder schuldgevoel zodat er meer tijd is voor dingen waar je gelukkig van wordt.
Gewoon nee zeggen kan lastig zijn. We willen de ander niet teleurstellen of kwetsen. En vaak willen we dat de ander ons wel aardig blijft vinden. Hoe zeg je dan op een resolute maar aardige manier nee? Ik heb wat tactiekjes en voorbeeldzinnen verzameld. Volgens mij zijn er drie soorten situaties:
- Je wordt voor een (vervolg)date gevraagd en je hebt geen interesse
- Een vriendin nodigt je uit voor een feest waar je geen zin in hebt
- Een collega of leidinggevende wil extra werk aan jou delegeren maar je hebt geen tijd
Tip 1 – Hou het kort
In alle situaties geldt: hou het antwoord kort en bondig. Je hoeft bijvoorbeeld geen sorry te zeggen. Je zegt ook niet: sorry, ik wil je graag uitnodigen voor een lunch. Hou het gelijkwaardig. Maar om het ook voor de ander wat makkelijker te maken zeg je bijvoorbeeld in situatie 1:
‘Dank je, dat is aardig maar ik heb geen interesse.’
Alle verdere toevoegingen maken het alleen maar ongemakkelijker omdat de ander dan kan inhaken: ‘Kun je zaterdag niet? Dan gaan we zondag uit eten!’ of ‘Je vindt ons niet bij elkaar passen? Hoe kun je dat nu al zeggen?’. Leer van politici en pas de techniek van de kapotte grammofoonplaat toe: dezelfde zin gewoon herhalen: ‘Dank je, dat is aardig maar ik heb geen interesse.’ Een beetje bot is het wel, maar als de ander blijft aandringen en geen nee accepteert, is dat precies wat nodig is.
Tip 2 – Kom met een tegenvoorstel of -vraag
Als de relatie belangrijk voor je is, kom dan na je nee met een ander voorstel. Bijvoorbeeld bij situatie 2.
‘Bedankt voor de uitnodiging, maar meegaan naar het feest zaterdag gaat me niet lukken. Zullen we anders volgende week afspreken en gaan lunchen?’
Als het om een collega gaat die bijvoorbeeld vraagt of je in het weekend een shift wilt overnemen, zeg je: ‘Dit weekend werken lukt niet maar als het helpt kan ik eventueel wel op maandag werken.’
Als je leidinggevende een nieuwe klus heeft en je hebt het al megadruk, vraag dan welke taak het eerste af moet. De nieuwsbrief, de offerte of deze nieuwe taak?
Tip 3 – Neem de tijd als je het niet direct weet
Als je niet direct een goed antwoord weet, zeg dan eerlijk dat je even na wilt denken en dat je erop terugkomt. Je kunt ook vragen om het voorstel met datum even op de mail of app te zetten zodat je daarna schriftelijk kunt reageren. Dat geeft tijd om je af te vragen of je ja of nee gaat zeggen. Deze drie vragen helpen om te ontdekken of het past:
- Is het leuk?
- Zijn er (interessante) mensen bij betrokken die je beter wilt leren kennen?
- Geeft het de kans om bepaalde ‘skills’ te ontwikkelen als je ja zegt?
Tip 4 – Weet wat je wil
Tot slot: zelfkennis is de belangrijkste pijler van zelfvertrouwen. Meer zelfkennis helpt je ook bij ja of nee zeggen. Als je goed weet wat je wil, wordt het veel makkelijker om volmondig ja of nee te zeggen. Je voelt je niet meer schuldig als je nee zegt. En in plaats van moeten, blijf je trouw aan jezelf en zet je geen streep door je hart.
Foto: freestocks.org – Warsaw, Poland
door Belinda Noorland | 29, jan, 2020 | Blog
De kortste definitie van zelfvertrouwen die ik ken is deze van Jack Canfield:
Feeling lovable and capable
Het gevoel dat je geliefd en capabel bent. In Nederland zijn we vrij nuchter dus het gevoel ‘geliefd’ te zijn lijkt misschien wat overdreven. In dit blog wil ik het hebben over de tweede: je capabel of competent voelen.
Onzekerheid als je iets nieuws leert
Als je iets nieuws aan het leren bent, een taal bijvoorbeeld, dan kun je je incompetent voelen als je, zoekend naar woorden, veel moeite moet doen om jezelf uit te drukken. Als het om een vaardigheid gaat die belangrijk voor je is, en je bent nog volop aan het leren en oefenen, dan kan dat je onzekerheid vergroten.
Het werk van de Amerikaanse psychologie professor Carol Dweck kan hier goed bij helpen.
Leuk, een uitdaging!
Als jong onderzoeker was Dweck gefascineerd door de vraag hoe mensen omgaan met mislukkingen. Ze besloot kinderen te observeren die een steeds moeilijker taakje kregen. Ze verwachtte dat er veel verschillen zouden zijn in de reacties van de kinderen. Dat viel tegen. De meeste kinderen reageerden namelijk hetzelfde. Hun motivatie om door te gaan nam af. Twee jongens in de onderzoeksgroep reageerden anders op de steeds moeilijker wordende taakjes. Ze werden juist enthousiaster.
In plaats van te denken ‘ik kan dit niet’, gingen de twee jongens gemotiveerd door en probeerden het gewoon op een andere manier.
Mindset
Carol Dweck ging er vanuit dat je iets kunt of niet. Dus je bent slim of je bent het niet. Als je faalt is dat een teken dat je niet slim bent. Haar persoonlijke aanpak als jonge onderzoeker was gericht op succes en het vermijden van fouten. Ze was daarom positief verrast over de reactie van de twee jongens. De enthousiaste houding noemde ze ‘groeimindset’. De behoudende, risicomijdende reactie noemde ze de ‘statische mindset’.
Uitdagingen uit de weg gaan
De statische mindset gaat er vanuit dat intelligentie, persoonlijkheid en karakter vaststaande gegevens zijn. Niet te ontwikkelen dus. Als iets veel moeite kost, is de redenatie: dit kan ik niet. Om niet dom over te komen, gaat iemand met een statische mindset uitdagingen vooral uit de weg.
Oefenen, oefenen, oefenen
Mensen met een groeimindset gaan ervan uit dat je je kwaliteiten kunt ontwikkelen door er moeite voor te doen, te oefenen, uit te proberen, en door te gaan met oefenen als het niet meteen lukt.
Dankzij het werk van Dweck zijn er scholen in Amerika (en gelukkig ook in Nederland) die hun leerlingen nu vertellen dat oefenen en moeite doen om te leren is goed. Dat is het moment dat de neuronen in de hersenen nieuwe, sterkere verbindingen leggen. Je wordt er slimmer van.
Een beter compliment
Om te voorkomen dat kinderen opgroeien met een statische mindset adviseert Dweck om geen complimenten te geven over eigenschappen. Dus niet: ‘wat ben je toch slim’ of ‘je hebt talent’. Maar wel over inzet en volharding. Bijvoorbeeld: ‘wat heb je goed je best gedaan’ of ‘wat goed dat je hebt doorgezet’.
Ik sluit af met de woorden van mijn kleine heldin Pippi Langkous: ‘ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan!’ Over ‘feeling capable’ gesproken…
Klik hier voor een animatie op YouTube over de mindset
door Belinda Noorland | 22, jan, 2020 | Blog
Een onmogelijke vraag
In het waargebeurde boek De Keuze, Leven in vrijheid van Edith Eva Eger las ik vorige week een prachtige passage. Edith Eger en haar zus Magda zijn net aangekomen in Auschwitz. Nadat ze zijn gedoucht en hun haren slordig zijn afgeschoren, staan ze buiten naakt te wachten op de gestreepte uniformen. Haar zus houdt een pluk van haar afgeknipte lokken stevig vast. Ze vraagt aan Edith: ‘Hoe zie ik eruit? Vertel me de waarheid.’
Mijn adem stokt even bij het lezen van deze onmogelijke vraag. Want wat ga je daar in vredesnaam op antwoorden? Magda was altijd met haar uiterlijk bezig. Ze vond het belangrijk om er mooi en sexy uit te zien. En dan beschrijft Edith deze scene:
De impact van een compliment
‘De waarheid? Ze ziet eruit als een schurftige hond. Een naakte vreemde. Ik kan dit natuurlijk niet tegen haar zeggen, elke leugen doet te veel pijn. Ik moet dus een onmogelijk antwoord vinden, een waarheid die geen pijn doet. Ik staar in haar trotse blauwe ogen en vertel haar de enige waarheid die ik kan zeggen. “Je ogen,” zeg ik tegen mijn zus, “ze zijn zo mooi. Ze zijn me nooit opgevallen toen ze bedekt werden door al dat haar.”’
Ik vind het antwoord van Edith razendknap. Ondanks alle ellende toch een mooi, oprecht compliment kunnen maken.
Nog een compliment met impact
Als ik terugdenk aan een compliment dat voor mijn zelfbeeld en zelfvertrouwen belangrijk was, dan is het deze:
Ik was nog maar net au-pair in Londen en die middag in de stad geweest. Omdat ik ’s avonds zou oppassen, ging ik bijtijds terug. Maar ik maakte een beginnersfout en stapte in de verkeerde metro: richting het zuiden in plaats van het noorden. Veel te laat kwam ik thuis en de moeder van het gastgezin stond me met een boos gezicht al op te wachten. Ik kreeg een flinke uitbrander en hoorde het gelaten en met schuldgevoel aan. En toen maakte mijn hart een sprongetje. Ze zei: “I didn’t expect this from you Belinda, ‘cause you are a very intelligent girl.” Dat had ik niet eerder gehoord. Na een mislukte schoolcarrière en een eerste baantje dat helemaal niet bij me paste, was ik ervan overtuigd geraakt dat ik verre van intelligent was. Deze uitbrander was leuk! Het was een opluchting om te horen dat ik in ieder geval een intelligente indruk kon maken. Ik was natuurlijk niet meteen om, het duurde nog jaren om dat beeld bij te stellen.
Tips voor een betere kijk op jezelf
Deze zelfcompassie-tips om je zelfbeeld bij te stellen, hadden mij destijds vast geholpen.
1) Empathie in plaats van schaamte
Maak jezelf geen verwijten als het fout gaat. Fouten maken en mislukkingen horen bij het leven en perfectie bestaat niet. Wees gewoon een goede vriend voor jezelf. Praat op een aardige en respectvolle manier tegen jezelf. Bedank jezelf voor je inzet en moeite.
2) Rust in plaats van stress
Ga niet nog harder werken en nog meer je best doen. Neem je tijd om uit te rusten als je veel stress hebt gehad, bijvoorbeeld na een conflict of na een presentatie die niet lekker liep. Neem een verkwikkende douche of ga in bad, maak een avondwandeling of mediteer.
3) Openheid en nieuwsgierigheid in plaats van ontkenning
In plaats van je emoties te ontkennen: Sta juist stil bij je emoties door open vragen aan jezelf te stellen: Wat triggerde me precies? Wat kan ik een volgende keer anders doen? Wat leer ik hiervan?
4) Meer zelfkennis in plaats van je afsluiten
In plaats van je afsluiten voor jezelf: wat vind ik ook alweer het belangrijkste in het leven? Verbinding misschien? Liefde? Vrijheid? Gelijkwaardigheid? Zorg dat je jezelf beter kent. Doe online wat tests en focus op je sterke kanten. Bijvoorbeeld deze van het Via Institute on Character en/of de Persoonlijke Waarden Test van het Barrett Values Centre. Beide zijn te maken in het Nederlands.
De belangrijkste relatie in het leven is de relatie met jezelf. Daarom tot slot tip 5: geef jezelf regelmatig een mooi en oprecht compliment!
Foto: Drew Taylor
Andere bronnen voor dit blog:
https://zelfcompassie.nl/
Making Marriage Work | Dr. John Gottman | The Gottman Institute via YouTube
Compassion Focused Therapy with Dr Paul Gilbert
door Belinda Noorland | 15, jan, 2020 | Blog
Heb jij in december een lijstje gemaakt met goede voornemens? En een goede start gemaakt in het nieuwe jaar? Een van mijn goede voornemens in 2019 was vijf kilo afvallen. Ik kon me er alleen niet toe zetten. Totdat ik eind oktober op de weegschaal stond en zag dat ik een, eh… nieuw persoonlijk record had. De laatste twee maanden van het jaar at ik daarom rijstwafels in plaats van brood. En daarnaast veel groenten en geen tussendoortjes. Met als resultaat vijf kilo lichter op 31 december. Ik was superblij!
Zelfsturing is goed voor je zelfvertrouwen
Zo kwam het toch nog goed met mijn voornemen. Naast het afvallen, had het nog een ander effect: ik zat lekker in mijn vel. Ik wist dat dat ging gebeuren. Ik had er namelijk over gelezen in het boek Self-esteem Research, Theory and Practice van de Amerikaanse psychologieprofessor Christopher Mruk. Hij schrijft over vier bronnen van zelfvertrouwen. En een ervan is: doelen realiseren. Dus als je jezelf iets voorneemt, en je gaat het daadwerkelijk uitvoeren, dan voedt dat op een heel natuurlijke manier je zelfvertrouwen.
Het geeft een prettig gevoel van controle. Dat is precies wat er gebeurde toen ik me aan het dieet hield. Je kunt het ook zelfsturing noemen of persoonlijk leiderschap.
Zelfvertrouwen: oefening
Er is een zelfvertrouwen-oefening die hiermee te maken heeft. En die prima past bij januari en goede voornemens. De oefening gaat als volgt:
Maak een lijst van dingen die je al een tijdje uitstelt of rommelig zijn. Bepaal wanneer je eraan begint. Noteer ook wanneer het af moet zijn. Ik heb ter inspiratie een lijst gemaakt (met dank aan een artikel in de Volkskrant over de Oktober Opruim Challenge in 2018):
- Kledingkast opruimen en wat je niet meer draagt naar kringloopwinkel en kledingcontainer en rest aanbieden op Marktplaats, United Wardrobe of The Next Closet.
- Keukenkastjes opruimen en voorraad checken op houdbaarheidsdatum
- Nietszeggende of slechte foto’s verwijderen van je smartphone
- Op zolder, in de schuur of kelder de ongebruikte spullen uitzoeken en naar kringloopwinkel brengen of aanbieden op Marktplaats
- Administratie ordenen en bankafschriften opbergen (of gewoon opzeggen)
- Eindelijk die knoop aannaaien aan je jas of overhemd
- Afspraken maken met mensen die je al een tijd niet hebt gezien
- Vergeten abonnementen opzeggen
- Uitgaven in kaart brengen, bijvoorbeeld met een app, kijk hier voor de mogelijkheden
- Beloften die je hebt gedaan alsnog nakomen
Nieuwe voornemens
Het effect van de oefening is dus niet alleen meer overzicht en minder rommel maar ook meer zelfvertrouwen. Ik heb me voorgenomen om deze maand mislukte en zinloze foto’s van mijn smartphone te halen. En eindelijk te beginnen met het maken van een onlinetraining. Deadline 1 maart! Wat ga jij doen? Ik hoor het graag in de comments hieronder. Succes!
Foto: Estée Janssens via Unsplash.com
