Good kid

Mijn dochter komt stralend binnen. Ze heeft net een nieuw album gekocht voor haar platenspeler. Ik kan me haar blijdschap goed voorstellen. Ik weet nog hoe blij ik zelf was toen ik mijn allereerste elpee kocht, Arrival van Abba. Lang geleden ja.

‘Welk album heb je gekocht?’ vraag ik. ‘Good Kid, M.A.A.D. City van Kendrick Lamar’, zegt ze enthousiast. Er ontstaat een gesprek over de invloed van muziek op je stemming en dan zegt ze: ‘Waarom is muziek in je puberteit eigenlijk zo belangrijk? Het heeft vast ook met zelfvertrouwen te maken’.

Ik kijk verbaasd op, ik heb geen idee. Ik heb nooit nagedacht over muziek en zelfvertrouwen. Maar ik zie een aanknopingspunt want muziek is emotie en zelfvertrouwen ook. Mijn interesse is gewekt, ik open mijn laptop en begin te googelen.

Muziek helpt bij stress

Al snel kom ik een artikel tegen van de Finse wetenschapper Suvi Saarikallio. Ik lees dat muziek helpt bij stress. Aan stress geen gebrek tijdens de puberteit! Er verandert zo veel in deze periode. Fysiek maar ook in sociaal en emotioneel opzicht. Een nieuwe school, nieuwe vrienden, een eerste bijbaantje, de eerste verkering. De keuzestress: welk profiel kies je en welke vervolgopleiding? En online: stress als je weinig likes krijgt op Instagram.

Het opgebouwde zelfvertrouwen in de jaren ervoor, komt zo flink onder druk te staan.

Muziek helpt bij stress omdat het afleidt, ontspant en troost. Het geeft nieuwe energie en het maakt ons blij. Want tijdens het luisteren naar muziek, komt er dopamine vrij in ons lichaam. Dopamine is een stof die hoort bij het beloningssysteem van de hersenen. Het komt ook vrij tijdens eten, sporten en vrijen. Nu begrijp ik waarom muziek zo belangrijk is! En waarom het zo’n belangrijke rol speelt in de puberteit. Het verklaart meteen het blije gevoel als je je favoriete liedje op de radio hoort. En ik snap waarom mijn dochter zo graag naar muziekfestivals gaat. Het is gewoon één groot dopamineparadijs!

Neuropsycholoog Eric Scherder zegt over muziek: ‘Muziek is zó goed voor je algehele ontwikkeling. Het raakt je, het verwondert, verbaast, emotioneert, brengt herinneringen boven. Het verbindt je met anderen. Muziek grijpt in op de diepste structuren van het brein. Het is een psychofysiologisch oermechanisme van de mens.’

En beïnvloedt muziek ook het zelfvertrouwen?

Verderop in het artikel beschrijft Suvi Saarikallio de vier psychologische functies van muziek:

1. het helpt bij het ontwikkelen van een identiteit
2. het helpt in relaties
3. het zorgt voor meer grip
4. het helpt emoties de baas te worden

Ik denk na over hoe deze vier functies verband houden met zelfvertrouwen.

Bij identiteit: Door muziek en je muziekvoorkeuren leer je jezelf een beetje beter kennen. Zelfkennis is een belangrijke pijler van zelfvertrouwen en identiteit heeft daarmee te maken.

Abba of Queen?

Al moet ik zeggen dat mijn fan-zijn van Abba destijds voor een klein dilemma zorgde. Want volgens de Queen-fans in mijn klas kon ik geen fan van Queen worden als ik al Abba-fan was. Je was voor Abba óf voor Queen. Dat vond ik een lastige, want als Queen-fan was je instant stoer. Dat trok me wel. Het imago van een Abba-fan daarentegen was braaf en meisjesachtig. Maar echt kiezen voor Queen? Dat ging me te ver, dan maar braaf.

Relaties

Verbinding met andere mensen voedt ons zelfvertrouwen. Muziek is een gemakkelijk gespreksonderwerp. Het is leuk als je erachter komt dat je bijvoorbeeld allebei van hiphop houdt. Dat schept toch gelijk een band.

Muziek geeft vorm aan gedachten en emoties. Populaire onderwerpen in muziek zijn belangrijk in de puberteit. Songteksten gaan vaak over liefde, seksualiteit, identiteit en sociale veranderingen. Muziek wordt gevoeld als een persoonlijke vriend. Een die er altijd voor je is en bij wie je altijd jezelf kunt zijn.

Grip en emoties de baas worden

Als je je eigen stemming positief kunt beïnvloeden met muziek, dan is muziek een mooi ‘instrument’ om je emoties bij te sturen. Dit bijsturen geeft een gevoel van competentie en controle. Dat gevoel van controle, van grip, is ook een bron van zelfvertrouwen.

Ik was vergeten hoe belangrijk muziek vroeger voor me was. De laatste dagen gedraag ik me als een puber. De muziek staat continu aan en ik zoek online naar mijn oude favoriete nummers. Ik maak een playlist, blèr hard Purple Rain mee, en playback terwijl ik dit zit te schrijven. Heerlijk, die dopamine 😉

Hoe belangrijk is muziek voor jou? En heeft muziek jou geholpen bij het vormen van een identiteit? Gebruik je muziek om in een andere stemming te komen? Ik ben benieuwd. Leuk als je een reactie achterlaat hieronder. Dank je!

Bronnen:

Muziek doet Wonderen. Over klank, ritme, brein en gevoel. Speciale uitgave i.s.m. Psychologie Magazine, 2018, Weekbladpers Media, Amsterdam

Saarikallio, S., The Psychological Functions of Music in Adolescence, Nordic Journal of Music Therapy, 2004, 13(1) 2004, pp. 47-63 via de website www.counselorforteens.com op 20 november 2018.

Foto: Anthony Delanoix via Unsplash.com